نوربخش: برنامه‌ریزی آبی کشور نباید فقط بر منابع ژرف تکیه کند
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سیدمهدی نوربخش امروز در نشست خبری معاونت علمی ریاست‌جمهوری با اشاره به ابعاد این پروژه توضیح داد: «آب‌های ژرف تنها یکی از صد‌ها پروژه علمی است که معاونت دنبال می‌کند. در این طرح، ظرفیت علمی دانشگاه‌های کشور به‌ویژه دانشگاه صنعتی شریف، جهاد دانشگاهی اصفهان و دانشگاه شیراز به‌کار گرفته شده است.
او با تأکید بر اینکه تصمیم‌گیری درباره بهره‌برداری از این منابع بر عهده وزارت نیرو است، افزود: «کار ما صرفاً علمی است و استفاده عملیاتی از آب‌های ژرف نیازمند سیاست‌گذاری دستگاه متولی خواهد بود.»
پرهیز از نگاه تک‌بعدی به منابع ژرف
نوربخش با اشاره به ضرورت مطالعه دقیق این منابع ادامه داد: «همان‌گونه که اکتشاف نفت در ابتدا با عدم قطعیت‌های بالا انجام می‌شد، مطالعات آب‌های ژرف نیز نیازمند تحقیق عمیق است. در گذشته برخی انحرافات در روند اطلاع‌رسانی رخ داد، اما تیم علمی مصر بود که موضوع به‌طور جدی پیگیری شود.»
وی تأکید کرد: «برنامه‌ریزی آب کشور نباید صرفاً بر پایه استحصال آب‌های ژرف انجام شود، تا زمانی که نتایج علمی کامل و شفاف مشخص شود. خوشبختانه مطالعات در حال انجام است و مبنای آنها تجارب بین‌المللی است. برای نمونه، در استرالیا اسناد و نمونه‌های عملی موفقی وجود دارد.»
مطالعات بازبینی‌شده با نتایج امیدبخش
به گفته دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، بررسی‌ها اکنون به‌طور کامل بازبینی شده و نتایج آن به‌زودی منتشر خواهد شد. وی افزود: «نقاط امیدبخش زیادی شناسایی شده است، هرچند ملاحظات مهمی نیز وجود دارد. مطالعات ما به‌ویژه در مناطقی متمرکز است که مردم با مشکلات جدی تأمین آب مواجه‌اند. مدیریت آب‌های ژرف نیز همانند منابع مشترک زیرزمینی با کشور‌های همسایه نیازمند رعایت ملاحظات بین‌المللی است. برای مثال، سازمان زمین‌شناسی ایران آب‌های مشترک با ارمنستان را رصد می‌کند.»
فعالیت ۱۵۵۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه آب، اقلیم و انرژی
نوربخش در ادامه سخنانش با اشاره به مأموریت‌های ستاد متبوع خود گفت: «یکی از وظایف اصلی ما توسعه بازار شرکت‌های دانش‌بنیان و ترویج استفاده از محصولات و خدمات آنهاست. در حال حاضر حدود ۱۵۵۰ شرکت دانش‌بنیان در سه حوزه آب، خشکسالی و انرژی فعال هستند.»
او خاطرنشان کرد: «برخی فناوری‌ها همچون هوش مصنوعی همزمان در چند حوزه کاربرد دارند، با این حال تمرکز ما بر شرکت‌هایی است که مستقیماً در این سه بخش فعالیت دارند.
همکاری با دستگاه‌های اجرایی و صنایع بزرگ
دبیر ستاد ادامه داد: «فعالیت‌های ما در دو محور اصلی دنبال می‌شود؛ نخست، رفع چالش‌های دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی از جمله وزارت نیرو، نفت، جهاد کشاورزی و سازمان محیط زیست. دوم، معرفی فرصت‌ها و کمک به توسعه محصولاتی که به سطح بالای بلوغ فناوری رسیده‌اند.»
او یادآور شد: «سال گذشته تعاملات خود را با صنایع بزرگ افزایش دادیم؛ از جمله همکاری با کشت و صنعت کارون، کشت و صنعت مغان و پالایشگاه آبادان. همچنین رویداد‌هایی برگزار کردیم تا شرکت‌های دانش‌بنیان با این صنایع آشنا شوند که نتایج مثبتی داشت.»
نوربخش با اشاره به حضور پررنگ ستاد در کمیسیون‌های مجلس گفت: «با مأموریت ویژه معاون علمی رئیس‌جمهور، طرح‌هایی در حوزه آب و انرژی ارائه شد که بخشی از آنها به تصویب رسیده است. همکاری نزدیکی هم با سازمان برنامه و بودجه، وزارت کشور و کمیسیون‌های دولت داریم تا قوانین و مقررات مؤثر در این زمینه تدوین شود.»
ایجاد باشگاه صادراتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان
وی همچنین از راه‌اندازی باشگاه صادراتی خبر داد و افزود: «شرکت‌های دانش‌بنیان در این باشگاه رتبه‌بندی می‌شوند و بر اساس عملکرد خود از مشوق‌ها و تسهیلات صادراتی بهره‌مند خواهند شد. هر سال نیز ارزیابی و رنکینگ این شرکت‌ها از سه تا چهار ستاره انجام می‌شود.»
همکاری نزدیک با وزارت نیرو
نوربخش خاطرنشان کرد: «وزارت نیرو یکی از دستگاه‌هایی است که هم نیاز بالایی به نوآوری دارد و هم تعامل خوبی با شرکت‌های دانش‌بنیان برقرار کرده است. موضوعاتی مانند استحصال آب‌های نامتعارف، بازچرخانی، ذخیره‌سازی انرژی و بهره‌گیری از هوش مصنوعی جزو اولویت‌های مشترک هستند.»
او افزود: «فقط در ماه گذشته ۲۱ راهکار فناورانه برای تأمین آب‌شور توسط معاونت علمی به مدیران وزارت نیرو ارائه شد.»
پروژه‌های هوشمندسازی و مدیریت انرژی
به گفته دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، پروژه‌های متعددی در حوزه هوشمندسازی اجرا شده است؛ از جمله در شهر‌های مشهد و قشم. همچنین بازسازی شبکه فاضلاب اصفهان با استفاده از فناوری‌های نوین موجب کاهش فرونشست زمین شده است.
وی افزود: «در حوزه انرژی نیز مدیریت ناترازی با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان به نتایج قابل توجهی رسیده و میزان خاموشی‌ها کاهش یافته است. تمرکز ما بر فرهنگ‌سازی و استمرار بهره‌گیری از ظرفیت این شرکت‌ها ادامه خواهد داشت.»
