تصاحب بازار ایران توسط چین
قبل از پرداختن به موضوع اصلی تحلیل، مقداری از قدرت اقتصادی، نظامی و سیاسی چین توضیح داده می‌شود. اگر تا دیروز چین با رشدی فزاینده، اقتصاد جهان را پله به پله در حال پیمودن بود و با سیاستی محتاطانه و محافظه‌کارانه، مارپله‌های پیشرفت اقتصادی را یکی پس از دیگری می‌پیمود و با مدارا و صبری کنفسیوسی و بودایی مهار افسار، بر دهان اسب سرکش کمونیست مائوئیست زده بود،
قبل از پرداختن به موضوع اصلی تحلیل، مقداری از قدرت اقتصادی، نظامی و سیاسی چین توضیح داده می‌شود. اگر تا دیروز چین با رشدی فزاینده، اقتصاد جهان را پله به پله در حال پیمودن بود و با سیاستی محتاطانه و محافظه‌کارانه، مارپله‌های پیشرفت اقتصادی را یکی پس از دیگری می‌پیمود و با مدارا و صبری کنفسیوسی و بودایی مهار افسار، بر دهان اسب سرکش کمونیست مائوئیست زده بود، امروزه عملا ثابت کرده سودایی برای ابرقدرت‌شدن و هژمون‌شدن نظام بین‌الملل دارد، رژه نظامی اخیر آن در ۱۲ شهریور ۱۴۰۴ همه را مدهوش خود ساخت که شی جین پینگ در کنار پوتین و کیم جونگ اون چگونه از موشک‌های بالستیک و قاره‌پیما با کلاهک‌های هسته‌ای خود سان می‌بیند و آنان را به عرضه عمومی گذاشته است.
این وقایع چنان برای ترامپ تلخ بود که ناچار شد بپذیرد نظم نوینی در آسیا در حال اتفاق است و قافیه را بدجوری باخته و مجبور شد بیان کند در اتحاد چین، روسیه و هند توافقی نامبارک برای ایالات متحده آمریکا رخ داده است. در سال‌های اخیر دو پیمان مهم در سطح بین‌المللی رخ داده است که هرچند موضوع بحث ما در این مقال نیست، اما به صورت خلاصه‌وار اشاره‌ای به آن باید کرد، پیمان‌های شانگهای و بریکس؛ پیمان‌هایی در قالب اتحادیه‌های بین‌المللی به منظور اهداف امنیتی، اقتصادی و سیاسی؛ پیمان شانگهای البته همانند پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و پیمان ورشوی سابق هنوز یک معاهده دفاعی چندجانبه به شمار نمی‌رود. چنانچه ملاحظه کردیم، ایران که عضو پیمان شانگهای است، در طول جنگ ۱۲روزه هیچ‌گونه پشتیبانی از طرف کشورهای عضو نشد و اکثریت آنان فقط با صدور بیانیه‌ای حمایت خود را از ایران اعلام کردند؛ پس می‌توان نتیجه گرفت در زمینه سخت‌افزاری و کمک‌های لجستیکی و نظامی نمی‌توان به قدرت چین اکتفا کرد که بخواهد تکنولوژی و فناوری پیشرفته نظامی خود را در مقابل غرب و اسرائیل در اختیار ما قرار دهد، در‌حالی‌که هنوز ریسک حمله به تایوان را به خاطر تبعات خطرناک آن نمی‌پذیرد، بنابراین باید بپذیریم هنوز مرحله بلوغ نظامی پیمان شانگهای برای کمک به اعضا به‌ویژه کشور ما فراهم نیست. بحث مقداری به منظور مهم‌بودن شرایط ما امنیتی و سخت‌افزاری شد. در ابعاد اقتصادی و نرم‌افزاری روابط بین ایران و چین دارای فرازونشیب‌هایی است، مدام صحبت از قرارداد همکاری ۲۵ساله بین دو کشور می‌شود که در سال ۲۰۲۱ پکن متعهد شده است ۴۰۰ میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کند، البته این سرمایه‌گذاری لازم است، اما کفاف مایحتاج سرمایه‌هایی را که لازمه رشد اقتصادی هشت درصد در سال باشد، نمی‌دهد؛ چیزی که اقتصاد ما به‌شدت به آن نیازمند است، گرچه اقتصاد دو کشور وابستگی عمیقی به هم پیدا کرده‌اند، اما اشتباه محاسباتی نکنیم، ایران کشوری است که چین به طور واقعی به آن نیاز دارد. چین به‌سادگی نمی‌تواند جایگزینی برای حدود ۱۳ در صد نفت وارداتی‌اش از ایران را آن‌هم نفت ارزان‌قیمت در بازار پیدا کند.
