ورود محک به دنیای هوش مصنوعی/جایی که درمان کودکان سرطانی با تکنولوژی هم‌مسیر می‌شود
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، آراسب احمدیان مدیرعامل موسسه خیریه محک در نشست خبری موسسه خیریه محک و دبیرخانه جایزه سالانه هوش مصنوعی ایران با اشاره به پیشینه این موسسه گفت: «محک از زمان تأسیس بیمارستان خود و به‌ویژه پس از سال ۱۳۸۵، همواره بر پایه رویکرد‌های استراتژیک حرکت کرده است. ما برنامه‌هایی را طراحی کرده‌ایم که جهت‌گیری‌های اصلی محک را مشخص می‌کند و سپس با برنامه‌های عملیاتی از آن پشتیبانی می‌کنیم.»
او در ادامه افزود: «یکی از مهم‌ترین این رویکردها، تحول دیجیتال است. امروز وقتی به گزارش‌های جهانی درباره ترند‌های تکنولوژی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در صدر همه آنها موضوع دیجیتال قرار دارد؛ بنابراین ما هم نمی‌توانستیم نسبت به آن بی‌تفاوت باشیم. از سال ۱۴۰۱ این مسیر را آغاز کردیم و در برنامه استراتژیک ۱۴۰۴ تا ۱۴۰۶ هم ادامه آن پیش‌بینی شده است.»
احمدیان یکی دیگر از محور‌های مهم در محک را «تحول درمان» دانست و توضیح داد: «درمان نیز مانند بسیاری از حوزه‌ها با نوآوری‌های بزرگی روبه‌رو است. یکی از مهم‌ترین این نوآوری‌ها در حوزه تشخیص‌های پزشکی است که اشتراک قابل‌توجهی با تحول دیجیتال دارد. اینجا همان جایی است که پای هوش مصنوعی به میان می‌آید.»
او خاطرنشان کرد: «اگر بپذیریم که هوش مصنوعی می‌تواند هر پدیده الگوریتم‌پذیر را به زبان ماشین تبدیل کند، در پزشکی بخش عمده‌ای از فرآیند‌های تشخیص چنین قابلیتی دارند. ما در بیمارستان فوق‌تخصصی کودکان محک حجم بزرگی از اطلاعات پزشکی را ثبت می‌کنیم. به اشتراک‌گذاری و پردازش این داده‌ها توسط ماشین، می‌تواند به تشخیص‌های دقیق‌تر کمک کند. از طرف دیگر، یادگیری مداوم ماشین از همین داده‌ها باعث تقویت هوش مصنوعی می‌شود.»
مدیرعامل محک تأکید کرد: «این مسیر برای ما فقط یک پروژه مقطعی یا یک خروجی کوتاه‌مدت نیست. ما آن را یک راه می‌دانیم که باید از آن بیاموزیم و مرکز تحقیقات محک را به سطحی برسانیم که بتواند با چنین پروژه‌هایی به‌طور عمیق و مستمر کار کند. همان‌طور که در حوزه درمان هم امروز نگاه ویژه‌ای به موضوع ژنتیک داریم، ورود به عرصه هوش مصنوعی هم بخشی از همین روند تحول است.»
او در پایان افزود: «برای محک این حرکت بسیار ارزشمند، هدفمند و همراه با علاقه‌مندی جدی است. ما امیدواریم این برنامه نه‌تنها نقطه شروعی برای ورود به عرصه هوش مصنوعی باشد، بلکه به شکل‌گیری حرکتی بلندمدت منجر شود. البته محک پیش‌تر هم گام‌هایی در این مسیر برداشته بود، اما امروز با هدف‌گذاری روشن و برنامه‌ای متمرکز وارد این حوزه شده‌ایم.
شکاف دیجیتال و حفظ حریم خصوصی دغدغه اصلی یونسکو در هوش مصنوعی است
شکرچی نماینده کمیسیون ملی یونسکو در ایران در این نشست خبری موسسه خیریه محک و جایزه سالانه هوش مصنوعی ایران دلیل حمایت معنوی این کمیسیون از رویداد گفت: «در سال ۲۰۲۱ سند مهمی تحت عنوان توصیه‌نامه اخلاق در هوش مصنوعی در یونسکو به تصویب رسید. این سند چارچوب علمی، فرهنگی و آموزشی استفاده از هوش مصنوعی در جهان است و کشور ما نیز با وجود برخی تحفظ‌ها به آن پیوسته است.»
شکرچی ادامه داد: «تحول دیجیتال در سراسر جهان هم می‌تواند دستاورد‌های بزرگی داشته باشد و هم آسیب‌هایی به همراه آورد. به همین دلیل یونسکو پنج اصل کلیدی را به‌عنوان راهنما مطرح کرده است: حقوق بشر، عدالت، پرهیز از سوءاستفاده، شفافیت و پاسخگویی. این اصول باید در تمام سیاست‌گذاری‌ها و استفاده‌های مرتبط با هوش مصنوعی مدنظر قرار گیرند.»
وی تأکید کرد: «هوش مصنوعی فناوری نوظهوری است که با سرعتی بسیار بالا در حال پیشرفت است؛ بنابراین سیاست‌گذاری در این حوزه باید پیوسته به‌روزرسانی شود. وقتی از عدالت و حقوق بشر سخن می‌گوییم، حفاظت از گروه‌های آسیب‌پذیر در اولویت قرار دارد. همین نکته دلیل اصلی پیوستن کمیسیون ملی یونسکو به این رویداد است، چرا که موسسه محک سال‌هاست در حمایت از کودکان مبتلا به سرطان – به عنوان یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر ذکر شده در سند یونسکو – فعالیت می‌کند.»
نماینده کمیسیون ملی یونسکو به مسئله عدالت در دسترسی به فناوری نیز اشاره کرد و گفت: «نگرانی اصلی ما شکاف دیجیتال است. باید مطمئن شویم نوآوری‌های دیجیتال به شکل منصفانه در اختیار همه قرار می‌گیرند. همچنین داده‌هایی که گردآوری می‌شوند، باید شفاف و منصفانه مورد استفاده قرار گیرند تا هم امنیت و هم حریم خصوصی افراد حفظ شود.»
شکرچی افزود: «در کاربرد هوش مصنوعی برای درمان، تمامی مراحل از تشخیص تا مراقبت و توسعه دارو باید با رعایت این اصول تعریف شوند. امیدواریم طرح‌ها و راه‌حل‌هایی که در این رویداد ارائه می‌شود، بر اساس همین چارچوب‌ها طراحی شوند و در ارزیابی نهایی نیز به گروه‌هایی که بیشتر به اصول یونسکو پایبند بوده‌اند، امتیاز بالاتری داده شود.»
وی در پایان خاطرنشان کرد: «زیست‌بوم فناوری ایران سرشار از پویایی و نوآوری است. کمیسیون ملی یونسکو علاقه‌مند است پیوند این زیست‌بوم با اسناد بین‌المللی روزبه‌روز تقویت شود. رویداد‌هایی از این دست فرصت ارزشمندی برای تحقق این هدف هستند. از موسسه محک و همه برگزارکنندگان این جایزه قدردانی می‌کنیم و امیدواریم نتایج این همکاری ارزشمند باشد.»
جایزه سالانه هوش مصنوعی امسال با رویکرد بین‌المللی و حل مسائل واقعی برگزار می‌شود
عسگری دبیر جایزه سالانه هوش مصنوعی در نشست خبری این رویداد با تشریح برنامه‌های جدید گفت: «در این دوره ما فقط به تهران محدود نخواهیم بود. از مهرماه برنامه‌های ما در بازارهای مختلف کشور آغاز می‌شود و دانش‌آموزان و دانشجویان از سراسر ایران امکان حضور خواهند داشت.»
وی ادامه داد: «یکی از تغییرات مهم نسبت به دوره قبل، اضافه شدن بخش بین‌الملل است. همکاری با کمیسیون ملی یونسکو از دلایل اصلی این رویکرد بوده تا بتوانیم ارتباط مؤثرتری با سازمان‌های بین‌المللی برقرار کنیم. همچنین تشکیل کمیته علمی از دیگر نوآوری‌های امسال است که قرار است مسائل را بررسی، چکش‌کاری و رقابت‌ها را به شکل نظام‌مند هدایت کند.»
عسگری با تأکید بر ضرورت پرداختن به مسائل واقعی گفت: «یکی از ارکان اصلی این جایزه همین است. در بسیاری از مسابقات شاهد طرح مسائل غیرواقعی هستیم، اما ما می‌خواهیم بچه‌ها وقتی زحمت می‌کشند و پروژه‌ای انجام می‌دهند، در نهایت به توسعه فناوری منجر شود. خیلی خوشحالم که امسال این توسعه فناوری قرار است برای بچه‌های محک رقم بخورد. در محک دانش ارزشمندی وجود دارد که متأسفانه به دلیل عدم دسترسی برخی افراد، بخشی از آن مغفول مانده و ما می‌خواهیم این ظرفیت را در قالب یک راه‌حل واقعی به کار بگیریم.»
دبیر جایزه سالانه هوش مصنوعی تصریح کرد: «در گام اول تلاش داریم در مسابقه امسال یک سولوشن برای یک مسئله واقعی ارائه کنیم و اگر شرایط فراهم باشد، سال آینده این راه‌حل به صورت صنعتی در سراسر کشور به کار گرفته شود. هدف ما این است که خروجی مسابقه به محصول واقعی تبدیل شود.»
وی در پایان با قدردانی از همراهی کمیسیون ملی یونسکو گفت: ما در کنار توسعه فناوری، موضوع مسئولیت‌پذیری توسعه‌دهندگان در حوزه اخلاق هوش مصنوعی را هم جدی گرفته‌ایم. این مسئولیت یکی از پایه‌های اصلی برگزاری جایزه امسال خواهد بود.»