اتحادناممکنناهاررسید،نوبتسروقهوهرهبرانابرقدرتحاضربالشرقیکاخسفیدسپتامبر۱۹۹۴بوریسیلتسین،رئیس‌جمهور63سالهروسیه،میهمانبیلکلینتون،۴۸سالهآمریکا،کلینتونیلتسینبوریس،نکتهناتونگفتمنبایدعضویتروسیهنظربگیریمشمولتأکیدطردافزودهدفشهمکاریاروپاییواقعامتحدیکپارچهپاسخمی‌فهممحرفتسپاسگزارمپنجسالبعد،لهستان،مجارستانپیوستندموجگسترشمرزهایادامهیافت،جایینداشتstyletextalignjustifyرئیسzwnjجمهورlaquoبوریس،میzwnjکنیمطردraquolaquoاروپایییکپارچهraquolaquoمیzwnjفهممسپاسگزارمraquoنداشتpرؤیایپیوستنناتو،ائتلافیبیzwnjسابقهشکلمیzwnjداد؛سانzwnjفرانسیسکوولادیzwnjوستوکدربرگیرندهتقریباسلاحzwnjهایهستهzwnjایزمانغیرچینرؤیامحققمناسباتمسکوغربسایهولادیمیرپوتینجانشینبهzwnjتدریجسردیبرخیسیاستمدارانغربیحتیهشدارمیzwnjدهندپیروزیاحتمالیاوکراین،حملهzwnjایدورذهنپرسشباقیماندایدهجدیچنانzwnjکهبعدهاlaquoدرتمامدورانریاستzwnjجمهوریبازگذاشتیمraquoآنzwnjگونهالقاکرده،اساساراهیوجودفرصتیتاریخیدستاشپیگلاسنادطبقهzwnjبندیzwnjنشدهآلمانبررسیکردهاست؛زمانیاصلپذیرشاعضایسابقپیمانورشوبنیانگذاشتبایگانیخصوصییکیدستzwnjاندرکاراننیزمجموعهپروندهzwnjهایمنتشرهمؤسسهتاریخمعاصرنمایندگیوزارت خارجهآمدهنامهzwnjهایهلموتکهل،صدراعظموقتگزارشzwnjهایدیپلماتzwnjهایآلمانیواشنگتنتحلیلzwnjهایداخلیکلاوسکینکل،وزیر خارجهطبقمدارک،اندیشهگنجاندنبود؛laquoموضعرسمیآمریکاraquoروایتتوماسماتوسک،سفیر۱۹۹۴p

اتحاد ناممکن

ناهار که به پایان رسید، نوبت سرو قهوه برای رهبران دو ابرقدرت حاضر در بال شرقی کاخ سفید شد. سپتامبر ۱۹۹۴ بوریس یلتسین، رئیس‌جمهور 63ساله روسیه، میهمان بیل کلینتون، رئیس‌جمهور ۴۸ساله آمریکا، در کاخ سفید بود. کلینتون پس از ناهار رو به یلتسین کرد و گفت: «بوریس، یک نکته آخر درباره ناتو: من هرگز نگفتم نباید عضویت روسیه را در نظر بگیریم... ما بر شمول تأکید می‌کنیم نه طرد» و افزود هدفش همکاری برای «اروپایی واقعا متحد و یکپارچه» است. یلتسین پاسخ داد: «می‌فهمم و از حرفت سپاسگزارم». پنج سال بعد، لهستان، چک و مجارستان به ناتو پیوستند و موج گسترش مرزهای ناتو ادامه یافت، اما روسیه جایی در ناتو نداشت.

ناهار که به پایان رسید، نوبت سرو قهوه برای رهبران دو ابرقدرت حاضر در بال شرقی کاخ سفید شد. سپتامبر ۱۹۹۴ بوریس یلتسین، رئیس‌جمهور 63ساله روسیه، میهمان بیل کلینتون، رئیس‌جمهور ۴۸ساله آمریکا، در کاخ سفید بود. کلینتون پس از ناهار رو به یلتسین کرد و گفت: «بوریس، یک نکته آخر درباره ناتو: من هرگز نگفتم نباید عضویت روسیه را در نظر بگیریم... ما بر شمول تأکید می‌کنیم نه طرد» و افزود هدفش همکاری برای «اروپایی واقعا متحد و یکپارچه» است. یلتسین پاسخ داد: «می‌فهمم و از حرفت سپاسگزارم». پنج سال بعد، لهستان، چک و مجارستان به ناتو پیوستند و موج گسترش مرزهای ناتو ادامه یافت، اما روسیه جایی در ناتو نداشت.

رؤیای پیوستن روسیه به ناتو، ائتلافی بی‌سابقه را شکل می‌داد؛ از سان‌فرانسیسکو تا ولادی‌وستوک و دربرگیرنده تقریبا همه سلاح‌های هسته‌ای آن زمان غیر از چین. اما این رؤیا محقق نشد و مناسبات مسکو و غرب زیر سایه ولادیمیر پوتین جانشین یلتسین به‌تدریج رو به سردی رفت. برخی سیاستمداران غربی حتی هشدار می‌دهند پس از یک پیروزی احتمالی روسیه در اوکراین، حمله‌ای به ناتو دور از ذهن نیست. این پرسش باقی ماند: آیا ایده عضویت روسیه در ناتو جدی بود؟ چنان‌که کلینتون بعدها گفت «در تمام دوران ریاست‌جمهوری در را باز گذاشتیم» یا آن‌گونه که پوتین القا کرده، اساسا راهی وجود نداشت و فرصتی تاریخی از دست رفت؟ اشپیگل اسناد طبقه‌بندی‌نشده آلمان از سال ۱۹۹۴ را بررسی کرده است؛ زمانی که ناتو اصل پذیرش اعضای سابق پیمان ورشو را بنیان گذاشت. این اسناد از بایگانی خصوصی یکی از دست‌اندرکاران و نیز مجموعه پرونده‌های منتشره مؤسسه تاریخ معاصر به نمایندگی از وزارت خارجه آلمان به دست آمده است: نامه‌های هلموت کهل، صدراعظم وقت آلمان به کلینتون، گزارش‌های دیپلمات‌های آلمانی در مسکو و واشنگتن و تحلیل‌های داخلی برای کلاوس کینکل، وزیر خارجه وقت آلمان. طبق این مدارک، کلینتون واقعا در اندیشه گنجاندن روسیه در ناتو بود؛ «موضع رسمی آمریکا» به روایت توماس ماتوسک، سفیر آلمان در واشنگتن در ۱۹۹۴.

اخبار مرتبط